Απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου του Δικηγορικού Συλλόγου Πειραιά σχετικά με την ίδρυση Μονομελών Δευτεροβαθμίων Δικαστηρίων
Το Διοικητικό Συμβούλιο του Δικηγορικού Συλλόγου Πειραιά στη συνεδρίασή του της 12/7/2011, αποφάσισε, ύστερα από σχετική εισήγηση του κ. Ηλία Κλάππα, Μέλους του Διοικητικού Συμβουλίου, τα ακόλουθα:
Ο Δικηγορικός Σύλλογος Πειραιά είναι αντίθετος στην ίδρυση Μονομελών Δευτεροβαθμίων Δικαστηρίων, όπως προβλέπεται στο σχέδιο νόμου «Εξορθολογισμός και βελτίωση στην απονομή της πολιτικής δικαιοσύνης και άλλες διατάξεις» (άρθρο 3 παρ.3, 4 παρ.1 και 2), διότι:
1. Το συνταγματικά κατοχυρωμένο δικαίωμα παροχής έννομης προστασίας από τα Δικαστήρια (άρθρο 20 παρ.1 του Συντάγματος), σε συνδυασμό με το κατοχυρωμένο στην ΕΣΔΑ δικαίωμα σε δίκαιη δίκη (άρθρο 6), επιβάλλει την έγκαιρη, ουσιαστική και αδιάβλητη, υπό δικονομικές εγγυήσεις, διεξαγωγή της δίκης.
Η εκδίκαση της υπόθεσης σε εύλογη προθεσμία είναι μία σημαντική προϋπόθεση της δίκαιης δίκης, ωστόσο στο όνομα της επιτάχυνσης της διαδικασίας δεν θα πρέπει να θυσιάζεται η ορθή και δίκαιη δικαστική κρίση.
2. Στα πλαίσια του δικονομικού μας συστήματος, στο οποίο η ουσιαστική κρίση της υπόθεσης γίνεται σε δύο βαθμούς, η σύνθεση των δευτεροβάθμιων Δικαστηρίων έχει καθοριστική σημασία για την εφαρμογή του δικαίου και την αποτελεσματική προστασία των δικαιωμάτων των διαδίκων.
Τα δευτεροβάθμια Δικαστήρια κρίνουν τελεσίδικα από ουσιαστική άποψη τη συγκεκριμένη υπόθεση και ταυτόχρονα παράγουν νομολογία για συναφείς υποθέσεις.
3. Επειδή η πολυμελής σύνθεση των Δευτεροβάθμιων Δικαστηρίων παρέχει τα τυπικά και ουσιαστικά εχέγγυα ορθής και αμερόληπτης απονομής της δικαιοσύνης και απόκρουσης φαινομένων διαπλοκής, άσκησης πίεσης και επηρεασμού του ενός και μοναδικού δικαστή.
Επειδή στα Πολυμελή Δευτεροβάθμια Δικαστήρια έχει καθοριστική σημασία, αφενός, η εμπειρία του Προέδρου και, αφετέρου, η διάσκεψη των δικαστών, η οποία, εκτός των άλλων, εξισορροπεί την κατά κανόνα απουσία προφορικής συζήτησης ενώπιον του Δευτεροβάθμιου Δικαστηρίου, συνδράμει στην ουσιαστική ανταλλαγή και σύνθεση απόψεων, έχει ρόλο εκπαιδευτικό για τους ίδιους τους δικαστές και βοηθά στην ενοποίηση και εξέλιξη της νομολογίας και, επιπλέον, συντελεί στην παρεμπόδιση φαινομένων διαπλοκής, αυθαίρετης κρίσης και κακής εφαρμογής του νόμου.
Επειδή η τυχόν ίδρυση Μονομελών Δευτεροβάθμιων Δικαστηρίων, στις περιπτώσεις εφέσεων κατ' αποφάσεων Ειρηνοδικείων, θα δημιουργήσει στρεβλά φαινόμενα, όπου η δευτεροβάθμια κρίση θα προέρχεται από δικαστή λιγότερο έμπειρο από αυτόν του πρώτου βαθμού.
Επειδή τα Μονομελή Δευτεροβάθμια Δικαστήρια δεν θα βοηθήσουν στην επιτάχυνση της δικαιοσύνης, καθώς, μάλιστα, η διάσκεψη δεν αποτελεί εμπόδιο στην ταχύτερη έκδοση απόφασης, σε πολλές δε περιπτώσεις κινητοποιεί τον αργοπορούντα εισηγητή και επιταχύνει την έκδοση της απόφασης.
Επειδή υπάρχει κίνδυνος τα Μονομελή Δευτεροβάθμια Δικαστήρια να αυξήσουν το φόρτο εργασίας του Αρείου Πάγου και κατ' επέκταση το συνολικό χρόνο εκδίκασης μιας υπόθεσης μέχρι να καταστεί αμετάκλητη, καθώς ο Άρειος Πάγος θα κληθεί να θεραπεύσει τα αποτελέσματα αυθαίρετης και κακής εφαρμογής του νόμου και της νομολογίας.
Για τους λόγους αυτούς, ο Δικηγορικός Σύλλογος Πειραιά αντιτίθεται στις ρυθμίσεις του Σχεδίου Νόμου «Εξορθολογισμός και βελτίωση στην απονομή της πολιτικής δικαιοσύνης και άλλες διατάξεις» (άρθρο 3 παρ.3, 4 παρ.1 και 2), με τις οποίες προβλέπεται η δημιουργία Μονομελών Δευτεροβάθμιων Δικαστηρίων, και ζητά όλα τα Δευτεροβάθμια Δικαστήρια να παραμείνουν, ως μέχρι σήμερα, Πολυμελή.